فیزیوتراپی نسیم سلامت، در شهرک گلستان و منطقه 22 تهران

تنگی کانال نخاعی

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص نسیم سلامت

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی کاربران است. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان نسیم سلامت مشاوره بگیرید.

تنگی کانال نخاعی
فهرست مطالب

تنگی کانال نخاعی؛ بیماری خاموش ستون فقرات

  یکی از مشکلات شایع ستون فقرات است که به‌ویژه در سنین بالا دیده می‌شود. این اختلال با باریک شدن فضای اطراف نخاع و ریشه‌های عصبی، می‌تواند باعث بروز درد، بی‌حسی، ضعف عضلات و مشکلات حرکتی شود. با اینکه این بیماری ممکن است سال‌ها بدون علائم باقی بماند، اما در صورت پیشرفت می‌تواند زندگی فرد را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد.

 تنگی کانال نخاعی دقیقاً چیست؟

ستون فقرات انسان از ۳۳ مهره تشکیل شده است که یک کانال مرکزی در میان آن‌ها وجود دارد. درون این کانال نخاع و ریشه‌های عصبی عبور می‌کنند. زمانی که این فضا به دلایل مختلف تنگ می‌شود، به نخاع یا اعصاب اطراف فشار وارد می‌شود که اصطلاحاً به آن «تنگی کانال نخاعی» گفته می‌شود.

این تنگی می‌تواند در بخش‌های مختلف ستون فقرات اتفاق بیفتد، اما شایع‌ترین نواحی درگیر، قسمت کمری (lumbar) و گردنی (cervical) هستند.

 انواع تنگی

  1. تنگی گردنی (Cervical Stenosis): در ناحیه گردن رخ می‌دهد و ممکن است باعث درد، بی‌حسی، ضعف در بازوها و حتی مشکلات حرکتی در پاها شود.

  2. تنگی کمری (Lumbar Stenosis): شایع‌ترین نوع است و معمولاً باعث درد در ناحیه پایین کمر و پاها، به‌ویژه هنگام راه رفتن یا ایستادن می‌شود.

 علل 

  • فرسایش دیسک‌ها و مفاصل ستون فقرات (آرتروز): مهم‌ترین علت در افراد بالای ۵۰ سال

  • بیرون‌زدگی دیسک بین‌مهره‌ای (Disc Herniation)

  • ضخیم شدن لیگامان‌های ستون فقرات

  • اسپوندیلولیستزی (لغزش مهره‌ها روی یکدیگر)

  • نقایص مادرزادی یا تنگی مادرزادی کانال نخاعی

  • تومورها یا کیست‌ها در اطراف نخاع

 علائم 

علائم بسته به محل تنگی متفاوت‌اند اما معمول‌ترین آن‌ها عبارتند از:

تنگی کانال گردنی:

  • درد یا سفتی گردن

  • بی‌حسی و ضعف در دست‌ها و بازوها

  • عدم تعادل و اختلال در راه رفتن

  • در موارد پیشرفته: بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع

تنگی کانال کمری:

  • درد در ناحیه پایین کمر

  • بی‌حسی، گزگز یا ضعف در پاها

  • درد تشدیدشونده هنگام ایستادن یا راه رفتن طولانی

  • بهبود نسبی درد در حالت نشسته یا خم‌شدن به جلو

 روش‌های تشخیص 

تشخیص دقیق این بیماری نیاز به ترکیبی از بررسی علائم، معاینه فیزیکی و روش‌های تصویربرداری دارد:

  1. MRI (تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی) – بهترین روش برای مشاهده نخاع، دیسک‌ها و تنگی‌ها

  2. CT اسکن – بررسی جزئیات استخوان‌ها و مفاصل

  3. نوار عصب و عضله (EMG/NCS) – تشخیص مشکلات عصبی مرتبط با فشار بر ریشه‌ها

  4. اشعه ایکس ساده – بررسی ساختار کلی مهره‌ها و انحنای غیرطبیعی

درمان تنگی کانال نخاعی

۱. درمان‌های غیرجراحی (محافظه‌کارانه)

در بیشتر موارد، به‌ویژه در مراحل اولیه، می‌توان با درمان‌های غیرجراحی علائم را کنترل کرد:

فیزیوتراپی؛ پایه‌ی اصلی درمان محافظه‌کارانه

فیزیوتراپی نقش بسیار مهمی در مدیریت و کاهش علائم تنگی کانال نخاعی دارد.

اهداف فیزیوتراپی عبارتند از:

  • کاهش فشار روی نخاع و اعصاب

  • تقویت عضلات کمر و شکم

  • اصلاح وضعیت بدن و افزایش انعطاف‌پذیری

  • بهبود تعادل و پیشگیری از زمین خوردن

  • کاهش درد بدون نیاز به دارو یا جراحی

برخی از روش‌های فیزیوتراپی عبارتند از:

  • تمرینات کششی برای عضلات کمری و پا

  • تقویت عضلات مرکزی بدن (Core stability)

  • تکنیک‌های دستی (مانوآل‌تراپی)

  • اولتراسوند، لیزر درمانی، الکتروتراپی (TENS)

  • تمرینات هوازی سبک مانند دوچرخه ثابت یا راه رفتن در آب

توجه: برنامه فیزیوتراپی باید توسط فیزیوتراپیست متخصص و متناسب با شرایط هر فرد طراحی شود.

۲. دارو درمانی

  • داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)

  • شل‌کننده‌های عضلانی

  • داروهای مسکن در دوره‌های کوتاه

  • داروهای ضد تشنج یا ضد افسردگی برای دردهای مزمن عصبی

۳. تزریق کورتون (اپیدورال)

در مواردی که درد شدید باشد، تزریق استروئید در فضای اطراف نخاع می‌تواند التهاب را کاهش داده و موقتاً تسکین ایجاد کند.

۴. جراحی

در مواردی که درمان‌های غیرجراحی مؤثر واقع نشوند یا علائم عصبی پیشرفته مانند ضعف شدید یا بی‌اختیاری مشاهده شود، جراحی توصیه می‌شود.

روش‌های جراحی شامل:

  • لامینکتومی (Laminectomy): برداشتن بخشی از استخوان یا بافت برای افزایش فضای کانال نخاعی

  • فیوژن (Spinal Fusion): تثبیت مهره‌ها با پیچ و پلاک

  • میکرودیسککتومی: در صورت وجود دیسک بیرون‌زده

 تغییر سبک زندگی و پیشگیری

  • حفظ وزن مناسب

  • ورزش منظم و تقویت عضلات پشتیبان ستون فقرات

  • اجتناب از بلند کردن اشیاء سنگین به‌صورت نادرست

  • استفاده از وضعیت نشستن و ایستادن صحیح

  • ترک سیگار (که خون‌رسانی به دیسک‌ها را مختل می‌کند)

نتیجه‌گیری

تنگی کانال نخاعی بیماری‌ای است که با شناخت درست، تشخیص به‌موقع و درمان‌های مناسب، قابل کنترل و در بسیاری موارد قابل درمان است. فیزیوتراپی به‌عنوان روشی غیرتهاجمی و مؤثر، نقشی کلیدی در بهبود کیفیت زندگی بیماران دارد. اگر دچار علائم مشکوک به این بیماری هستید، مشورت با متخصص مغز و اعصاب یا فیزیوتراپیست مجرب می‌تواند گام اول شما در مسیر بهبودی باشد.

فیزیوتراپی نسیم سلامت  در منطقه 22 و شعبه دوم ما فیزیوتراپی افق روشن در سعادت آباد آماده خدمت رسانی به شما عزیزان همه روزه از ساعت 8 الی 8:30 شب میباشد .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *