مقدمه

بیماری انگشت ماشه‌ای (Trigger Finger) که با نام علمی تنوسینوویت استنوزان (Stenosing Tenosynovitis) نیز شناخته می‌شود، یک اختلال شایع در سیستم اسکلتی-عضلانی دست است که می‌تواند باعث درد، قفل شدن و محدودیت حرکت انگشتان شود. این بیماری عمدتاً در اثر التهاب غلاف تاندون‌های خم‌کننده ایجاد شده و می‌تواند عملکرد طبیعی دست را مختل کند. درمان انگشت ماشه‌ای بسته به شدت بیماری متفاوت است و شامل روش‌های غیرتهاجمی و جراحی می‌شود.

علل

بیماری انگشت ماشه‌ای زمانی رخ می‌دهد که تاندون خم‌کننده انگشتان، به‌ویژه در ناحیه پولی A1، دچار التهاب و ضخامت شود. این تغییرات منجر به افزایش اصطکاک در مسیر حرکت تاندون می‌شود که در نتیجه، حرکت نرم و روان انگشت مختل می‌شود. با پیشرفت التهاب، ممکن است گره‌هایی در تاندون تشکیل شود که هنگام عبور از غلاف تاندون باعث گیرکردگی و قفل شدن انگشت گردد. درمان انگشت ماشه‌ای می‌تواند شامل روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و دارودرمانی یا روش‌های جراحی برای رهاسازی تاندون باشد.

عوامل خطر

برخی از عوامل خطر مرتبط با بیماری انگشت ماشه‌ای عبارت‌اند از:

• سن و جنسیت: این بیماری در افراد بالای ۴۰ سال و در زنان شایع‌تر است.

• بیماری‌های زمینه‌ای: دیابت، آرتریت روماتوئید و نقرس احتمال بروز این بیماری را افزایش می‌دهند.

• فعالیت‌های تکراری: کارهای دستی که نیاز به حرکات مداوم انگشتان دارند، مانند تایپ کردن و کار با ابزارهای سنگین، می‌توانند زمینه‌ساز این بیماری شوند.

• عوامل شغلی: مشاغلی که نیاز به استفاده مکرر از دست‌ها دارند، مانند موسیقی‌دانان، باغبانان و رانندگان وسایل نقلیه سنگین، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.

علائم و نشانه‌ها

علائم بیماری انگشت ماشه ای شامل موارد زیر است:

• احساس درد در پایه انگشت آسیب‌دیده، به‌ویژه هنگام خم و راست کردن آن

• قفل شدن یا گیرکردن انگشت در حالت خمیده که با یک صدای کلیک باز می‌شود

• سفتی و کاهش دامنه حرکتی انگشت، به‌ویژه در ساعات اولیه روز

• ایجاد گره یا ضخیم‌شدگی در مسیر تاندون در ناحیه کف دست

• حساسیت به لمس در ناحیه درگیر شده

تشخیص

تشخیص این بیماری عمدتاً بالینی و بر اساس شرح حال بیمار و معاینه فیزیکی انجام می‌شود. در برخی موارد، پزشک ممکن است برای بررسی التهاب و تغییرات ساختاری از سونوگرافی یا MRI استفاده کند. همچنین، آزمایش خون برای رد بیماری‌های زمینه‌ای مانند آرتریت روماتوئید یا دیابت ممکن است درخواست شود.

درمان انگشت ماشه‌ای

1. درمان محافظه‌کارانه:

   • استراحت و کاهش فعالیت‌های تکراری دست

   • استفاده از اسپلینت برای جلوگیری از خم شدن بیش از حد انگشت

   • فیزیوتراپی و تمرینات کششی جهت کاهش التهاب و افزایش دامنه حرکتی

   • مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن

   • استفاده از کمپرس سرد یا گرم برای کاهش التهاب

2. درمان تزریقی:

   • تزریق کورتیکواستروئید در محل التهاب می‌تواند التهاب را کاهش داده و علائم را بهبود بخشد.

   • تزریق هیالورونیک‌اسید به‌عنوان یک گزینه جایگزین ممکن است کمک‌کننده باشد.

   • تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) به‌عنوان یکی از روش‌های نوین برای درمان انگشت ماشه‌ای مطرح شده است.

3. درمان جراحی:

   • در موارد مقاوم به درمان، رهاسازی غلاف تاندون (Tenolysis) به‌صورت جراحی انجام می‌شود.

   • روش‌های کم‌تهاجمی مانند رهاسازی با سوزن یا آزادسازی آندوسکوپیک نیز از گزینه‌های درمانی مدرن محسوب می‌شوند.

   • جراحی باز که طی آن پزشک برشی کوچک در ناحیه کف دست ایجاد کرده و غلاف تاندون را آزاد می‌کند.

پیشگیری

پیشگیری از بیماری انگشت ماشه‌ای شامل رعایت نکات زیر است:

• انجام حرکات کششی و گرم کردن قبل از انجام فعالیت‌های دستی سنگین

• پرهیز از استفاده مداوم و طولانی‌مدت از حرکات تکراری دست

• استفاده از ارگونومی مناسب هنگام کار با ابزارها یا کامپیوتر

• تقویت عضلات و تاندون‌های دست با تمرینات مخصوص

نتیجه‌گیری

بیماری انگشت ماشه‌ای یک اختلال شایع ولی قابل درمان است که می‌تواند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. تشخیص زودهنگام و مدیریت مناسب می‌تواند از بروز عوارض طولانی‌مدت جلوگیری کرده و عملکرد دست را بهبود بخشد. انتخاب روش درمان انگشت ماشه‌ای به شدت علائم، بیماری‌های زمینه‌ای و نیازهای عملکردی بیمار بستگی دارد. تحقیقات آینده می‌تواند به توسعه روش‌های درمانی نوین و بهبود نتایج درمانی کمک کند.فیزیوتراپی نسیم سلامت با بهره گیری از تجهیزات به روز و  فیزیوتراپیست های با تجربه اماده خدمت رسانی به  افرادی است که از بیماری انگشت ماشه ای رنج میبرند .